Boşanmanın çocuğa etkileri Nelerdir? Psikolojik sıkıntılar ne olur?

Anne babayla birlikte yaşamak, çocukların temel ihtiyacı ve isteği. Ama ya anne – baba ayrılmaya karar verirse çocuğa nasıl yaklaşmak gerek?

Boşanma bir kişinin o zaman kadar yaptığı yaşam planlarını tümüyle değiştirmesi yani hayatındaki dönüm noktalarından biri. Çiftler bu süreci zorlukla atlatıyorlar. Hele bir de çocuklar söz konusu ise boşanma daha güç bir hal alıyor. Bu süreçte aynı yetişkinler gibi, çocuklar da birbirinden çok farklı özellikler taşıyorlar. Bazıları yaşadıkları olayların üstesinden çok kolay gelirken, diğerleri daha sorunlu davranışlar ortaya koyuyor. Her şeyden önce çocuğa sorunlarını çözmesi için destek olmak gerekiyor. Tanı Eğitim, İletişim ve Danışmanlık Hizmetleri Psikolojik Danışmanı Dr. Işın Akıboşanmalarda çocukların neler yaşayabileceklerini, anne babaların onlara nasıl destek olabileceklerini ve nerelerden yardım alabileceklerini anlatıyor.

Çocukların tepkisi

Çocukların boşanmaya karşı verdikleri tepkiler yaşlarına, cinsiyetlerine, duygusal güçlerine ve ailelerinden aldıkları desteğe bağlı olarak farklılık gösteriyor. Ancak çoğu çocuğun anne – babasının boşanmasını kabul etmekte zorlandığını belirtmekte yarar var. Bu durumda çocuklara, kafalarının karışmasının veyasinirlenmelerinin normal olduğunu söylemek, onlara yardım etmenin bir yolu. Çocukların duygularını açıkça konuşabilmeleri için onları yüreklendirmeye özen göstermeli.

Yaşlar ve gösterilen başlıca tepkiler

3 yaşın altındaki çocuklar

• Kederli görünme
• Başka insanlardan korkma
• Anne ve babanın birinden ayrılmak istememe
• Uyku ve yemek problemleri
• Huysuzluk nöbetleri
• Tuvalet eğitimiyle ilgili zorluklar
• Boşanmadan kendini sorumlu hissetme
• Kıskanma
• Tikler

İlkokul çağındaki çocuklar

• Karamsarlık hali
• Öfkeli davranışlar
• Dikkat dağınıklığı
• Okul performansında düşme
• Huysuzluk nöbetleri
• Anne ve babasının tekrar bir araya gelmesi için üzüntü ve isteklerini dile getirme
• Sadakatinin anne ve baba arasında bölünmesi konusunda tedirginlik
• Kendini suçlu hissetme
• Kızgınlık
• Ailesi olan arkadaşlarını kıskanma

Ergenlik çağındaki çocuklar

• İçe kapanıklık
• Öfke dolu duyguların dışa vurumu
• Aşırı cinsel deneyim ve uyuşturucu kullanımı gibi riskli davranışlar sergileme,
• Boşanmanın aile üzerinde ekonomik olumsuzluklar yaratmasından kaygı duyma,
• Kendini mutsuz hissetme
• Başarıda düşüş
• Sevgiyi başkalarında arama, erken yaşta flört

Her yaş grubunda çocuklar bu tepkilerden birini ya da birkaçını gösterebiliyor. Bu tepkiler aşırıya kaçtığında veya çocuğun sağlıklı yaşantısını etkilemeye başladığında, bir uzmana başvurmak gerekiyor.

Anne ve babalara düşen görevler

Anne babalar, boşanma süreci esnasında gösterdikleri mücadelenin, çocukları da etkilediğini unutmamalılar. Bazen anne veya babanın yaşadığı öfke, çocuğu boşandığı eşine karşı kullanmasıylasonuçlanıyor. Bu şekilde birbiriyle sürekli mücadele halinde olan anne – babalar, çocuklarının boşanma veya ayrılığa uyum sağlamalarını daha da zorlaştırıyor. Gerçekleştirmesi çok zor da olsa, anne babalar öfkelerinin farkına varmalılar ve geçmesini sağlamalılar. Çocuk, anne – babasının her biri tarafından farklı yönlere çekildiğini hissetmediği sürece boşanmayla daha iyi başa çıkıyor. Bununla birlikte boşanmanın ne olduğu ve boşanmadan sonra anne, baba ve çocuğun yaşamında ne gibi değişiklikler olacağı konusunda çocuğu bilgilendirmek ve bilinçlendirmek gerekiyor. Boşanma sürecinde, şehir veya ev değiştirme, bakıcı değiştirme, yeni bir evlilik gibi yaşam değişikliklerini erteleyin. Yaşanması zorunlu bazı değişiklikler varsa, bunlara kademeli geçişler yapmaya gayret edin. Çocuktan ayrı yaşayacak olan eşin, kademeli olarak evden ayrı kalmaya başlamasında yarar var. Boşanmadan sonra, çocuklar her iki eşle de sürekli ve düzenli olarak görüşmeye devam etmeli. Unutmayın ki siz hala onun anne ve babasınız. Bir de şu gerçeği aklınızdan çıkarmayın; Çocuklar anne-babalarının boşanmasından kendilerini suçlayabiliyorlar. Bu yüzden, boşanma sebebinin onunla hiçbir ilgisinin olmadığını, bunun anne ile babanın arasındaki anlaşmazlıktan kaynaklandığı açıkça anlatın.

Uzmandan yardım alın

Böylesine büyük bir değişim sonucu yaşanan sorunlarla tek başına mücadele etmekte zorlanmak son derece normal. Bu aşamada boşanmada yaşanan zorluklar karşısında uzmanlardan destek almak doğru bir karar. Yardım alınabilecek birçok merkez var. Sosyal kurumlar, ruh sağlığı merkezleri, aile danışmanları,kadın merkezleri ve boşanmış ya da tek yaşayan anne babalar için oluşturulmuş gruplar bunlardan sadece birkaçı.